Leila Prnjavorac: "Op mijn negende stopte mijn kind-zijn”

“Je kan het je niet voorstellen. Dat het écht is. Dat er letterlijk van de een op de andere dag oorlog is. Je buren die ineens je vijanden blijken te zijn, en zich er ook zo naar gedragen.” Presentatrice Leila Prnjavorac groeide op met oorlog en geweld in voormalig Joegoslavië. “Dat je een schuilkelder in moet, dat het luchtalarm afgaat, dat er granaten vallen, dat er soldaten en tanks staan, dat de grond onder je voeten trilt...” De oorlog heeft een hele grote impact gehad op haar leven.

Interview met Leila Prnjavorac

Oorlog stopt het kind-zijn

Als klein meisje van negen jaar heeft Leila veel gruwelijkheden meegemaakt, gezien en gehoord: van etnische zuiveringsacties tot verkrachtingen van vrouwen. Haar moeder heeft ze met een dappere actie behoed voor seksueel geweld. Kinderen zijn vaak heel sterk in oorlog. “Ik had geen angst en ik denk dat dat het krachtigste wapen was.”

Op het moment dat Leila en haar familie naar Nederland vluchtten, stortte voor haar beide ouders hun wereld in. “Ze waren allebei verdwaald. Mijn moeder leed aan een posttraumatische stressstoornis, mijn vader was helemaal verslagen. Hij zei: Leila, jij moet nu de gesprekken gaan voeren met de zorginstellingen, de gemeenten en alle andere organisaties. Ik kan het niet meer.” Door de oorlog stopte het ‘kind-zijn’ voor Leila.

“Ik wil niet leven vanuit angst. Hoe diep die wonden ook zijn, jouw licht mag je niet laten doven. Dat wil ik mijn kinderen meegeven."
Leila Prnjavorac

Oorlog wordt vaak van generatie op generatie doorgegeven

Naast het welzijn van het kind, focust War Child ook op het welzijn van de ouders/verzorgers. Want als zij er niet voor hun gezin kunnen zijn, voelen kinderen zich niet veilig. “Een kind kijkt altijd voor zijn veiligheid, geborgenheid en liefde naar zijn ouders. Daarom vind ik het ook zo goed dat War Child ook investeert in het welzijn van ouders.” Op latere leeftijd heeft Leila hulp gezocht. Om haar heftige ervaringen een plek te kunnen geven, maar ook om te voorkomen dat ze de pijn en het verdriet zou doorgegeven aan haar kinderen. “Want ik wil niet leven vanuit angst. Wat een ander mij ook aandoet. Hoe diep die wonden ook zijn, jouw licht mag je niet laten doven. Dat wil ik mijn kinderen meegeven.”

Oorlog is erfelijk

Dat oorlog erfelijk is, weten ook Arnon Grunberg, Frédérique Spigt, Eva Weyl, Blaudzun en Geert Mak als geen ander. Onder regie van documentairemaker Deborah van Dam, vertellen zij in persoonlijke interviews met journalist en filmmaker Natascha van Weezel over de blijvende blijvende impact van oorlog op hun leven om aandacht te vragen voor de 230 miljoen kinderen die nú in oorlog opgroeien.

Kinderen zoals Seif. Met muziek, sport en spel helpen we hem zijn heftige oorlogservaringen te verwerken. “Mijn juf heeft mij geleerd dat het belangrijk is om te praten over mijn gevoelens. Ik vertel haar over hoe ik in mijn nachtmerries, door een schaduw naar beneden word gesleurd. Erover praten helpt."

Help jij ons voorkomen dat oorlog van generatie op generatie wordt doorgegeven?