Geert Mak: "De oorlog zat altijd bij ons aan tafel als een zwijgende gast"

"Je werd ook knettergek als je wél over de oorlog begon. De enige manier om met alle ervaringen en herinneringen om te gaan, was om heel veel activiteiten te plannen en om vooral niet over de oorlog te praten.” De ouders, broers en zus van auteur en journalist Geert Mak overleefden het Jappenkamp en emigreerden van voormalig Nederlands-Indië naar Nederland. “De terugkeer was pas écht traumatisch,” vertelt Geert.

Interview met schrijver Geert Mak

Oorlog bepaalt het leven van kinderen

Oorlog is ontzettend ingrijpend voor een kind. Ook 60 jaar later. “In heel Europa hebben vaders en moeders op zolder geleefd met weggestopte shit, ” aldus Geert Mak. Als traumatische ervaringen niet verwerkt worden houden kinderen daar op latere leeftijd last van.

Ook bij Geert Mak laat de oorlog diepe sporen na. Het is een pijnlijke gedachte dat hij zijn leven te danken heeft aan Hirosjima. “Mijn moeder had op dat moment nog twee à drie weken te leven. Zij was helemaal verteerd.” Zijn geboorte stond dan ook symbool voor een nieuw leven in vrijheid. En zijn knuffelbeer ‘Balou’ - de versleten kampbeer die zijn broer van concentratiekamp naar concentratiekamp had meegesleept - was het schrijnende, tastbare contrast.

“Diep in mijn hart vind ik het nog altijd niet vanzelfsprekend dat ik in vrede leef. Dat er elke dag genoeg te eten is. Dat er water uit de kraan komt. Dat ik, als ik ziek ben, hulp kan krijgen. Het lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet.”

“Diep in mijn hart vind ik het nog altijd niet vanzelfsprekend dat ik in vrede leef. Dat er elke dag genoeg te eten is. Dat er water uit de kraan komt."
Geert Mak

Oorlog wordt vaak van generatie op generatie doorgegeven

“Baby’s en kinderen zuigen als een spons de emoties op van de mensen om hen heen,” zegt Geert Mak. Daarom is het ontzettend belangrijk om al in een vroeg stadium deze kinderen te steunen. En niet alleen de kinderen, maar ook hun ouders hebben extra steun nodig om te kunnen omgaan met hun stress en zorgen. Zo kunnen zij er beter voor hun kinderen zijn.

Geert: "War Child kan deze kinderen helpen en hen een veilige plek bieden waar ervaringen kunnen worden verwerkt. Een stabiele en veilige omgeving, waar ze in een veilige bubbel kunnen werken aan hun herstel.”

Oorlog is erfelijk

Dat oorlog erfelijk is, weten ook Arnon Grunberg, Frédérique Spigt, Eva Weyl, Blaudzun en Leila Prnjavorac als geen ander. Onder regie van documentairemaker Deborah van Dam, vertellen zij in persoonlijke interviews met journalist en filmmaker Natascha van Weezel over de blijvende blijvende impact van oorlog op hun leven om aandacht te vragen voor de 230 miljoen kinderen die nú in oorlog opgroeien.

Kinderen zoals Seif. Met muziek, sport en spel helpen we hem zijn heftige oorlogservaringen te verwerken. “Mijn juf heeft mij geleerd dat het belangrijk is om te praten over mijn gevoelens. Ik vertel haar over hoe ik in mijn nachtmerries door een schaduw naar beneden word gesleurd. Erover praten helpt."

Help jij ons voorkomen dat oorlog van generatie op generatie wordt doorgegeven?