War Child gaat Oekraïense pubers in Nederland helpen

Toen de Nederlandse gemeenten de opdracht kregen om de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne te regelen, lagen er geen plannen klaar om het welzijn van getraumatiseerde kinderen te waarborgen. Steeds vaker wordt er daarom een beroep gedaan op War Child, omdat we in dertig jaar tijd een schat aan kennis hebben ontwikkeld over het mentale welzijn van kinderen die over de hele wereld opgroeien met oorlog.

Een schat aan kennis

“Die expertise komt nu goed van pas, ook in onze achtertuin,” zegt coördinator van onze hulpprogramma’s in Nederland Endry van den Berg, die jarenlang voor War Child in conflictgebieden met kinderen heeft gewerkt.

“Het belang van sport-, spel- en bewegingsactiviteiten zijn in onze programma’s altijd heel belangrijk geweest, want we zien dat het helpt in hun mentale welzijn. Daar hebben we wetenschappelijke bewijzen voor. Toch werd onze methode in eerste instantie niet door iedereen serieus genomen. Nu zien we dat steeds meer landen en hulporganisaties onze gespecialiseerde programma’s gebruiken.”

War Child’s zorgsysteem

War Child is uitgegroeid tot een gerenommeerd kennisinstituut voor de behandeling van het mentale welzijn van kinderen in oorlogsgebieden. Onder leiding van ons Research & Development team zijn tien wetenschappelijk onderbouwde programma’s ontwikkeld. Dit noemen we ons zorgsysteem.

Endry: ‘We delen onze expertise daar waar het nodig is. Dus zetten we het ook in Nederland in. Dat doen we al een aantal jaren met het TeamUp programma, waar we in samenwerking met Save the Children en Unicef gevluchte kinderen sociale en emotionele ondersteuning bieden met gestructureerde sport, spel en beweginsgactiviteiten. En nu gaan we aan de slag met een proef in Amsterdamse opvanglocaties voor Oekraïners waar we de focus leggen op jongeren tussen tien en vijftien jaar oud.”

Oekraïense pubers vaak psychische klachten

In de opvanglocaties wordt relatief veel georganiseerd voor kleine kinderen, maar niet voor pubers. Die kinderen zitten in een constante stresssituatie. Ondanks het feit dat ze hier nu veilig zijn, blijven ze vaak psychische klachten houden. Dat duurt in sommige gevallen jaren. Daar moet je iets mee doen. Want hoe langer hulp uitblijft, hoe lastiger het is om hun klachten te kunnen behandelen.

We zien dat kinderen zich bijvoorbeeld steeds meer terugtrekken of zich buiten de groep plaatsen. Sommigen hebben nachtmerries, zijn bang of agressief en slapen slecht. Soms is er ook sprake van problematisch drank- en drugsgebruik. Dat komt onder andere door de uitzichtloosheid van de situatie. Die oorlog gaat maar door. Daar komt bij dat het heel moeilijk is om ouders of verzorgers van vluchtelingenkinderen te bereiken. Die hebben vaak zelf veel stress en spanning ervaren, en daardoor te weinig tijd en ruimte om hun kinderen te ondersteunen.

Coaches trainen in Amsterdamse opvanglocaties

Endry: “War Child gaat coaches en maatschappelijk werkers trainen die werkzaam zijn in de Amsterdamse opvanglocaties. Dat zijn over het algemeen Oekraïners. Die kunnen dan in de eigen taal en met de kennis van hun cultuur en achtergrond het zorgsysteem van War Child toepassen. Wat hier uniek aan is, is dat mensen worden getraind die niet per se zijn opgeleid als psycholoog. Deze training geeft ze voldoende vaardigheden en kennis om met groepen kinderen te gaan werken.

Programma voor pubers en hun ouders

Zij worden onder andere getraind in ‘EASE’. Dat is speciaal voor jonge pubers ontwikkeld en schommelt tussen recreatieve activiteiten en een echte behandeling in. Het is een methode waarbij we ook de ouders gaan betrekken, zodat zij hun kinderen ook beter kunnen helpen met de vaardigheden die ze leren tijdens dit programma. Het is heel laagdrempelig, en dat werkt uitstekend. Er zijn ook kinderen die veel ernstigere problemen hebben. Die verwijzen we natuurlijk naar de reguliere geestelijke gezondheidszorg.

Op termijn willen we ook gaan kijken of we nog meer van onze methodes kunnen aanbieden in Nederlandse opvang- en asielzoekerscentra. Maar we wachten eerst de resultaten van deze pilot in Amsterdam af.