Psychologische eerste hulp: gevluchte kinderen uit Oekraïne beschermen

5 april 2022

Moldavië

Ukranian children play a game with a Pyschological First Aid Worker in a shelter in Moldova.
War Child biedt bescherming en psychologische eerste hulp aan kinderen, ouders en verzorgers die de oorlog in Oekraïne zijn ontvlucht. Onze noodhulpacties zijn met name gericht op Moldavië, dat tot nu toe meer vluchtelingen per hoofd van de bevolking heeft opgevangen dan enig ander land.

Veilige plekken en een luisterend oor

De gevolgen van de oorlog in Oekraïne zijn vernietigend. Ruim 50.000 kinderen hebben dringend behoefte aan steun. Nog steeds steken talloze vluchtelingen - voornamelijk vrouwen en kinderen - de grens over. Zij zoeken een veilig onderkomen in Moldavië. Sommigen komen terecht in particuliere woningen, anderen vinden onderdak in haastig omgebouwde scholen, studentenwoningen en vakantieaccommodaties verspreid over het land.

War Child steunt de Moldavische organisatie voor Kind, Gezin en Gemeenschap (CCF) bij het opzetten van veilige plekken en het opleiden van personeel in 20 opvangcentra. Hier kunnen moeders hun baby's en kinderen voeden en kunnen jongeren spelen en tot rust komen. Met onze noodhulpacties richten wij ons in het bijzonder op het beschermen van vrouwen en kinderen. Vooral tienermeisjes lopen een verhoogd risico op gendergerelateerd geweld, seksuele uitbuiting en misbruik. Onze partner CCF maakt onder andere gebruik van sociale-mediagroepen om mensenhandel te voorkomen en om een luisterend oor te bieden - in een veilige, laagdrempelige omgeving.

Psychologische gevolgen van oorlog

De oorlog in Oekraïne eist dagelijks talloze burgerslachtoffers. Kinderen zijn gescheiden van hun vaders, broers en andere mannelijke familieleden. Ze hebben hun huizen moeten verlaten, vrienden moeten achterlaten. Bovendien hebben velen het gewapende geweld van dichtbij meegemaakt: luchtalarmsirenes, geweerschoten, explosies en zelfs de dood van dierbaren. Velen zijn gevlucht met niet meer dan een rugtas of koffer. Zij missen de troost van hun eigen bed, favoriete speelgoed of lievelingstrui. Het duurt vaak even voor dat de psychologische gevolgen van al hun vreselijke ervaringen zich uiten; voor de meeste kinderen dringt de pijn en het verdriet dagen nadat ze in veiligheid zijn gebracht pas door.

“Het is uiterst belangrijk om kinderen de kans te geven over hun emoties te praten"
Psycholoog Alexandru Cascaval, onderdeel van ons mobiele team in Moldovië

Mobiele teams bieden psychologische eerste hulp in Moldavië (EN)

Mobiele teams in actie

War Child steunt en traint mobiele teams binnen het Nationaal Centrum voor de Preventie van Kindermisbruik (CNPAC) om psychologische eerste hulp te verlenen aan kinderen en moeders in opvangcentra. De teams bestaan uit psychologen, maatschappelijk werkers en noodhulpmedewerkers. Samen zijn zij dag en nacht in touw om kinderen de kans te geven deel te nemen aan spellen en activiteiten die speciaal zijn ontworpen om hun gemoedstoestand te beoordelen - en hen te helpen omgaan met pijnlijke emoties. Tijdens deze sessies geven de teams ook praktische informatie en steun aan ouders, en verwijzen zij kinderen die dit nodig hebben door naar meer gespecialiseerde instanties.

Spreken over emoties

Gevluchte kinderen voelen vaak de verantwoordelijkheid om zich als volwassenen te gedragen - want in de afwezigheid van hun vader, wie anders steunt hun moeder en jongere broers en zussen? "Het is uiterst belangrijk om kinderen de kans te geven over hun emoties te praten", zegt psycholoog Alexandru Cascaval. "Ik zie dat je je verdrietig voelt. Ik begrijp dat je verdrietig bent. Het is normaal om verdrietig te zijn; om bang te zijn." Zijn team reist door Midden-Moldavië om opvangcentra te bezoeken - en is in staat om 40 kinderen als Platon (6) en Ihor (15) op één dag te helpen.

A young girl draws a sun. Children who fled Ukraine are drawing as part of psychological first aid.

Onze mobiele teams in Moldavië organiseren spellen en activiteiten voor gevluchte kinderen uit Oekraïne

Foto: Michael Jessurun

A drawing from a child who fled Ukraine who was asked to draw a house where it feels safe. The drawing is of McDonalds next to a palm tree and water.

De activiteiten geven inzicht in de gemoedstoestand van kinderen - en helpen hen omgaan met pijnlijke emoties

Foto: Michael Jessurun

Onze noodhulpacties uitbreiden

Moldavië is niet het enige land dat moeite heeft om de vluchtelingen te ondersteunen. Meer dan vier miljoen mensen zijn Oekraïne ontvlucht en komen in verschillende landen in Europa aan. De helft van hen zijn kinderen.

Wij breiden onze noodhulpacties voor gevluchte Oekraïense kinderen en families uit naar Roemenië, Polen en andere Europese landen. Samen met lokale en internationale partners zullen we gestructureerde sport-, spel- en bewegingsactiviteiten aanbieden aan kwetsbare kinderen in tijdelijke opvangcentra. Al deze activiteiten zijn onderdeel van TeamUp, ons speciale programma voor gevluchte kinderen. Ook zullen we psychologische steun bieden aan ouders en verzorgers.

Steun onze noodhulp aan gevluchte kinderen uit Oekraïne

De psychologische eerste hulp in Moldavië wordt mogelijk gemaakt door de bijdrage vanuit Giro555 via Terre des Hommes Nederland.